Warning: Declaration of SEO_Auto_Linker_Front::get_meta($post, $key) should be compatible with SEO_Auto_Linker_Base::get_meta($key, $default = '') in /wp-content/plugins/seo-auto-linker/inc/front.php on line 347

Warning: Cannot modify header information - headers already sent by (output started at /wp-content/plugins/seo-auto-linker/inc/front.php:0) in /wp-includes/rest-api/class-wp-rest-server.php on line 1758

Warning: Cannot modify header information - headers already sent by (output started at /wp-content/plugins/seo-auto-linker/inc/front.php:0) in /wp-includes/rest-api/class-wp-rest-server.php on line 1758

Warning: Cannot modify header information - headers already sent by (output started at /wp-content/plugins/seo-auto-linker/inc/front.php:0) in /wp-includes/rest-api/class-wp-rest-server.php on line 1758

Warning: Cannot modify header information - headers already sent by (output started at /wp-content/plugins/seo-auto-linker/inc/front.php:0) in /wp-includes/rest-api/class-wp-rest-server.php on line 1758

Warning: Cannot modify header information - headers already sent by (output started at /wp-content/plugins/seo-auto-linker/inc/front.php:0) in /wp-includes/rest-api/class-wp-rest-server.php on line 1758

Warning: Cannot modify header information - headers already sent by (output started at /wp-content/plugins/seo-auto-linker/inc/front.php:0) in /wp-includes/rest-api/class-wp-rest-server.php on line 1758

Warning: Cannot modify header information - headers already sent by (output started at /wp-content/plugins/seo-auto-linker/inc/front.php:0) in /wp-includes/rest-api/class-wp-rest-server.php on line 1758

Warning: Cannot modify header information - headers already sent by (output started at /wp-content/plugins/seo-auto-linker/inc/front.php:0) in /wp-includes/rest-api/class-wp-rest-server.php on line 1758
{"id":226,"date":"2015-08-28T15:15:50","date_gmt":"2015-08-28T13:15:50","guid":{"rendered":"http:\/\/www.stajnbart.pl\/?p=226"},"modified":"2019-01-18T15:28:29","modified_gmt":"2019-01-18T13:28:29","slug":"28-sierpnia-swieto-lotnictwa-polskiego","status":"publish","type":"post","link":"http:\/\/www.stajnbart.pl\/aktualnosci\/28-sierpnia-swieto-lotnictwa-polskiego","title":{"rendered":"28 sierpnia – \u015awi\u0119to Lotnictwa Polskiego."},"content":{"rendered":"

28 sierpnia jest jednym z tych dni, w kt\u00f3rych jestem prawdziwie dumny z bycia Polakiem. Obchodzone dzi\u015b \u015awi\u0119to Lotnictwa Polskiego ustanowione zosta\u0142o na pami\u0105tk\u0119 wielkiego sukcesu, dw\u00f3ch polskich pilot\u00f3w porucznika pilota Franciszka \u017bwirki i in\u017cyniera pilota Stanis\u0142awa Wigury. Duet ten w trzecich zawodach serii Challenge International de Tourisme<\/a>, kt\u00f3re odbywa\u0142y si\u0119 w 1932 roku, zwyci\u0119\u017cy\u0142 pokonuj\u0105c do\u015b\u0107 niespodziewanie bardziej utytu\u0142owanych, niemieckich, faworyt\u00f3w – dwukrotnego zwyci\u0119zc\u0119 Fritza Morzika, i srebrnego medalist\u0119 poprzedniej edycji Reincholda Possa. Tym wydarzeniem rozpocz\u0119li oni z\u0142ot\u0105 er\u0119 w historii polskiego lotnictwa.<\/p>\n

\"Franciszek<\/a>

Franciszek \u0179wirko w RWD-6 podczas pr\u00f3by pr\u0119dko\u015bci – Berlin 1932 – \u0179r\u00f3d\u0142o Wikipedia.<\/p><\/div>\n

\u00a0Przegoni\u0107 najlepszych.<\/h2>\n

Skal\u0119 sukcesu duetu \u017bwirko i Wigura docenimy w pe\u0142ni dopiero gdy przyjrzymy si\u0119 bli\u017cej ramom czasowym w jakich go odnie\u015bli. Bracia Wright swoj\u0105 konstrukcj\u0119 oblatali w 1903 roku czyli niespe\u0142na 30 lat wcze\u015bniej, Santos-Dumont swoim No. 14 bis wprowadzi\u0142 lotnictwo do Europy trzy lata p\u00f3\u017aniej. Polska natomiast pierwsze samodzielne konstrukcje D-1 Cykacz i JD-2 oblata\u0142a dopiero w po\u0142owie lat dwudziestych. Istnia\u0142y co prawda wcze\u015bniejsze konstrukcje wykonane przez Polak\u00f3w jak cho\u0107by zbudowane w 1910 roku samoloty Warcha\u0142owskiego czy Wr\u00f3bla lub wzorowana na samolocie Bleriot XI polsko-czechos\u0142owacka konstrukcja Rozuma i Bechiny’ego, jednak\u017ce bior\u0105c pod uwag\u0119 \u00f3wczesn\u0105 sytuacj\u0119 geopolityczn\u0105, wk\u0142ad tych konstrukcji poszed\u0142 na konto zaborc\u00f3w. Tak czy inaczej mieli\u015bmy sporo do nadgonienia. Kunszt naszych rodzimych konstruktor\u00f3w sprawi\u0142, \u017ce przegoni\u0107 najlepszych uda\u0142o si\u0119 ju\u017c 7 lat po oblocie pierwszej polskiej konstrukcji. Uda\u0142oby si\u0119 to z reszt\u0105 Franciszkowi \u017bwirko i Stanis\u0142awowi Wigurze ju\u017c dwa lata wcze\u015bniej, jednak ich RWD-4, kt\u00f3rego wsp\u00f3\u0142konstruktorem by\u0142 ten ostatni (RWD pochodzi od nazwisk Rogalskiego, Wigury i Drzewieckiego – konstruktor\u00f3w p\u0142atowca), mia\u0142 awari\u0119 silnika, kt\u00f3ra wyeliminowa\u0142a konstrukcj\u0119 z zawod\u00f3w. Sukces ten, co nale\u017cy r\u00f3wnie\u017c wspomnie\u0107 osi\u0105gni\u0119to u progu Wielkiego Kryzysu, a wiele konstrukcji fundowano ze \u015brodk\u00f3w spo\u0142ecznych Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej.<\/p>\n

Z\u0142oty wiek polskiego lotnictwa.<\/h2>\n

To w\u0142a\u015bnie na okres Wielkiego Kryzysu przypad\u0142a z\u0142ota era polskiej my\u015bli technicznej, dlatego te\u017c\u00a0 wiele konstrukcji, cho\u0107 prze\u0142omowych nie mia\u0142o szans si\u0119 wybi\u0107. By\u0142y jednak wyj\u0105tki, jak cho\u0107by skonstruowany ju\u017c po \u015bmierci Stanis\u0142awa Wigury RWD-13, kt\u00f3ry zapewni\u0142 wytw\u00f3rni mi\u0119dzynarodow\u0105 rozpoznawalno\u015b\u0107 i sprzeda\u017c konstrukcji do Hiszpanii i Brazylii. W tym miejscu nale\u017cy wspomnie\u0107 o poczciwym PZL-37 \u0141o\u015b, kt\u00f3ry u progu II wojny \u015bwiatowej uchodzi\u0142 za jedn\u0105 z najlepszych konstrukcji na \u015bwiecie, a fabryka mia\u0142a podpisane kontrakty na dostawy p\u0142atowc\u00f3w do Turcji, Jugos\u0142awii, Bu\u0142garii, Rumunii, Estonii czy Danii, a do produkcji licencyjnej przymierzali si\u0119 nawet Belgowie. Niestety wybuch II Wojny \u015awiatowej przekre\u015bli\u0142 ambitne plany.<\/p>\n

\"PZL<\/a>

PZL – 37 \u0141o\u015b \u0179r\u00f3d\u0142o: Wikipedia<\/p><\/div>\n

Po II wojnie \u015bwiatowej, polska my\u015bl techniczna nie rozwija\u0142a si\u0119, ju\u017c tak dynamicznie, jak w okresie mi\u0119dzy wojennym, co nie zmienia faktu, \u017ce rodzimym in\u017cynierom udawa\u0142o si\u0119 tworzy\u0107 ciekawe i innowacyjne konstrukcje. Nasi piloci natomiast regularnie odnosz\u0105 sukcesy w mi\u0119dzynarodowych zawodach lotniczych.<\/p>\n

M-15 Belfegor – Odrzutowy traktor.<\/h2>\n

Na pocz\u0105tku lat 70’tych w\u0142adze bratniego narodu sowieckiego zdecydowa\u0142y o wymianie starych poczciwych Antk\u00f3w (An-2) na nowocze\u015bniejsze, wydajniejsze konstrukcje. W uwagi na podzia\u0142 r\u00f3l w \u00f3wczesnym RWPG konstrukcje rolnicze przypada\u0142y polskiemu przemys\u0142owi lotniczemu. W swej megalomanii Sowieci za\u017cyczyli sobie, by ich konstrukcja posiada\u0142a nap\u0119d odrzutowy, co by\u0142o pomys\u0142em tak samo osobliwym jak absurdalnym. Konstrukcje do opylania p\u00f3l bowiem ze wzgl\u0119du na charakterystyk\u0119 pracy wymagaj\u0105 stosunkowo niskich pr\u0119dko\u015bci przelotowych oraz szybkiej reakcji na zwi\u0119kszenie ci\u0105gu w celu omini\u0119cia przeszk\u00f3d terenowych. Silniki odrzutowe nie zapewniaj\u0105 ani jednej ani drugiej niezb\u0119dnej cechy, dodatkowo s\u0105 ekonomicznie op\u0142acalne dopiero przy du\u017cych pr\u0119dko\u015bciach.<\/p>\n

\u00a0Polscy in\u017cynierowie jednak (chyba z przyczyn politycznych i polskiej przekory) postanowili we wsp\u00f3\u0142pracy z radzieckimi kolegami (kt\u00f3rzy zamieszkali w tym celu w Mielcu) opracowa\u0107 konstrukcj\u0119. Efektem ich prac, na etapie do\u015bwiadczalnym, by\u0142a LALA-1 (Lataj\u0105ce Laboratorium), przebudowana na potrzeby test\u00f3w nap\u0119du konstrukcja Antonowa (An 2)<\/p>\n

\"Lataj\u0105ce<\/a>

Lataj\u0105ce Laboratorium (LaLa-1) – przebudowany An2 z silnikiem odrzutowym.<\/p><\/div>\n

Konstrukcja wzbi\u0142a si\u0119 w powietrze w 1972 roku. Cho\u0107 nie do ko\u0144ca znamy wyniki przeprowadzonych test\u00f3w, musia\u0142y by\u0107 na tyle obiecuj\u0105ce, \u017ce nie porzucono prac nad Belfegorem. Prace nad nowym p\u0142atowcem trwa\u0142y nieprzerwanie do 1976 roku\u00a0 gdy oblatano PZL M-15 Belfegor – pierwszy i jedyny na \u015bwiecie samolot rolniczy,\u00a0oraz drugi po Coand\u0103 1910 dwup\u0142atem z nap\u0119dem odrzutowym. Co ciekawe, produkcja samolotu na potrzeby ZSRR trwa\u0142a do 1981 roku i zako\u0144czy\u0142a si\u0119 na ca\u0142kiem sporej, zwa\u017cywszy na ca\u0142okszta\u0142t, serii 175 sztuk. Z reszt\u0105 oce\u0144cie konstrukcj\u0119 sami na zdj\u0119ciu poni\u017cej.<\/p>\n

\"PZL<\/a>

PZL M-15 Belfegor – pierwszy i jedyny odrzutowy samolot rolniczy.<\/p><\/div>\n

Skorpion – Niewidzialny dla radar\u00f3w?<\/h2>\n

M-15 wyra\u017anie pokazuje, \u017ce dla naszych pilot\u00f3w i konstruktor\u00f3w lotniczych nie ma rzeczy niemo\u017cliwych. Nast\u0119pna konstrukcja jednak dobitnie \u015bwiadczy, \u017ce tak jak w czasach sukces\u00f3w duetu \u017bwirko – Wigura, tak i dzi\u015b w naszych konstruktorach i pilotach le\u017cy ogromny potencja\u0142, dzi\u0119ki kt\u00f3remu przy sprzyjaj\u0105cych okoliczno\u015bciach i odpowiedniemu finansowaniu polski przemys\u0142 lotniczy mo\u017ce zn\u00f3w przegoni\u0107 czo\u0142\u00f3wk\u0119.<\/p>\n

Prac\u0119 nad nowoczesnym samolotem szturmowym, jakim mia\u0142 niew\u0105tpliwie by\u0107 PZL-230 Skorpion, rozpocz\u0119to w po\u0142owie lat 80’tych. Z za\u0142o\u017cenia zwrotny, prosty i tani a do tego zdatny do gwa\u0142townych manewr\u00f3w, silnie uzbrojony i odporny na ostrza\u0142. Mia\u0142 te\u017c mie\u0107 mo\u017cliwo\u015b\u0107 operowania z, kr\u00f3tkich trawiastych pas\u00f3w, lotnisk przyfrontowych.<\/p>\n

Za\u0142o\u017cenia ambitne, i w ocenie niekt\u00f3rych ekspert\u00f3w ma\u0142o realne. Jednak\u017ce jak wiemy po konstrukcji Fairchild A-10 Thunderbolt II, na kt\u00f3rym poniek\u0105d si\u0119 wzorowano – wykonalne. W p\u00f3\u017aniejszym stadium prac, ju\u017c po przemianach ustrojowych, koncepcj\u0119 nap\u0119du turbo\u015bmig\u0142owego mocowanego w gondolach nad kad\u0142ubem zmieniono na nap\u0119d odrzutowy w gondolach centrop\u0142ata. Cho\u0107 projekt z r\u00f3\u017cnych wzgl\u0119d\u00f3w, w tym finansowych, porzucono po wybudowaniu drewnianej makiety w skali 1:1, to sam projekt budzi moje najwi\u0119ksze uznanie.<\/p>\n

Konstrukcja wykazywa\u0142a si\u0119 wysokim stopniem nowoczesno\u015bci i elementami konstrukcji wykonanymi zgodnie z wytycznymi STEALTH. Na zdj\u0119ciu poni\u017cej sami oce\u0144cie skal\u0119 podobie\u0144stwa do cho\u0107by SR-71 Blackbird czy F-35 Lightning II. Ob\u0142o\u015bci, skosy wraz z zastosowaniem planowanych materia\u0142\u00f3w kompozytowych mog\u0142y z sukcesem da\u0107 pierwszy polski samolot bojowy V generacji.<\/p>\n

\"PZL-230<\/a>

PZL-230 Skorpion – prototyp samolotu bojowego V generacji. \u0179r\u00f3d\u0142o: Wikipedia.<\/p><\/div>\n

Legenda o lataniu na drzwiach od stodo\u0142y<\/h2>\n

Upowszechnione w latach 40’tych powiedzenie, \u017ce polscy lotnicy polec\u0105 nawet na drzwiach od stodo\u0142y, ma w sobie du\u017co prawdy. Polskie lotnictwo rodzi\u0142o si\u0119 w b\u00f3lach jedynie dzi\u0119ki uporowi i wytrwa\u0142o\u015bci takich ludzi jak Franciszek \u017bwirko czy Stanis\u0142aw Wigura. Cho\u0107 sw\u0105 przygod\u0119 z podbojem nieba rozpoczynali\u015bmy p\u00f3\u017ano, a inne nacje mia\u0142y wzgl\u0119dem nas spory handicap, to szybko przegonili\u015bmy czo\u0142\u00f3wk\u0119. Nasi konstruktorzy wielokrotnie udowadniali, \u017ce s\u0105 w stanie budowa\u0107 nowoczesne, dobre konstrukcje, bez dysponowania morzem got\u00f3wki, a polscy piloci do dzi\u015b pokazuj\u0105 jak wycisn\u0105\u0107 110% mo\u017cliwo\u015bci i odnosi\u0107 sukcesy na teoretycznie gorszych lub mniej nowoczesnych konstrukcjach. Kontynuujemy chwalebne tradycje pierwszej polskiej Wy\u017cszej Szko\u0142y Pilot\u00f3w\u00a0 jaka powsta\u0142a w Grudzi\u0105dzu, czy 4 Pu\u0142ku Lotniczego w Toruniu. Tak jak lotnicy Polskich Si\u0142 Powietrznych na Zachodzie podczas II Wojny \u015awiatowej, tak i dzi\u015b udowadniamy sw\u00f3j kunszt, zawstydzaj\u0105c cz\u0119sto zachodnich koleg\u00f3w, jak pilot kpt. Adrian Rojek wyciskaj\u0105cy ze swojego MIG’a 29 jego najlepsze osi\u0105gi, czy jak inni piloci, kt\u00f3rzy co dzie\u0144 chroni\u0105 nas, przewo\u017c\u0105 czy ratuj\u0105 nam \u017cycie przy pomocy samolot\u00f3w, \u015bmig\u0142owc\u00f3w czy innych maszyn lataj\u0105cych.<\/p>\n